علائم مهم کم‌خونی در کودکان

دکتر نرگس بیگم میربهبهانی در گفتگو با خبرنگاران اظهار کرد: کم‌خونی به کم شدن تعداد و مقدار گلبول‌های قرمز خون و یا عدم کارایی آن‌ها گفته می‌شود تا جایی که میزان هموگلوبین فرد نسبت به سن و جنس آن کاهش می‌یابد.

وی افزود: کم‌خونی از طریق آزمایش خون قابل تشخیص است اما افراد براساس رنگ پریدگی، بی‌حالی و عدم کارایی متوجه کم خونی می‌شوند. کم خونی بیماری‌های بسیار متعددی را شامل شده و انواع مختلفی دارد.

این فوق تخصص خون و آنکولوژی کودکان و نوجوانان با بیان اینکه کم‌خونی ممکن است ناشی از از یک کم‌خونی ساده تغذیه‌ای و یا بیماری‌های جدی باشد، بیان کرد: کم‌خونی به دو دسته تقسیم شود و معمولاً یا ایراد در مغز استخوان و یا در محیط است. برخی اوقات بروز اشکالات ساده در مغز استخوان موجب کم‌خونی می‌شود که در این مواقع ناشی از اختلالات تغذیه‌ای و نرسیدن مواد اولیه مانند کمبود آهن، b۱۲، روی و غیره است که قابل رفع است اما گاهی اوقات اشکال از مغز استخوان است که یا دچار کم‌کاری شده و یا توسط برخی از سلول‌ها دچار تهاجم شده است.

میربهبهانی با تأکید بر اینکه کم‌خونی را باید پزشک تشخیص دهد و افراد حتما باید پیگیر باشند تا علت مشخص شود و درمان صورت بگیرد، بیان کرد: حتی اگر علت کم‌خونی بدخیمی و یا سرطان باشد در مراحل اولیه قابل درمان است لذا پیگیری فرد، تشخیص به موقع و عمل به دستورات پزشک بسیار تأثیرگذار است.

وی متذکر شد: والدین با مراجعه بموقع به مراکز جامع سلامت، کودک خود را از لحاظ خونی مورد بررسی قرار دهند تا در صورت کم‌خونی اقدامات لازم انجام شود. در کودکان شایع‌ترین نوع کم خونی، کم خونی فقر آهن است که به راحتی قابل پیش‌بینی و درمان‌پذیر است.

فوق تخصص خون و آنکولوژی کودکان و نوجوانان، کم‌خونی کودکان را قابل درمان‌ترین بیماری در کودکان دانست و توضیح داد: هم پایش خوبی برای این بیماری انجام می‌شود و هم در زمان بارداری و تولد شیرخوار و کنترل‌های بهداشتی اقدامات پیشگیرانه به موقع صورت می‌گیرد.

میربهبهانی خاطرنشان کرد: متأسفانه همکاری جامعه کم است و شایع‌ترین کم‌خونی تغذیه‌ای ناشی از فقر آهن است در اکثر موارد هم علت آن عدم مصرف آهن کمکی به شیرخواران است.

وی ادامه داد: برخی معتقدند مصرف آهن، کودک را بیش فعال می‌کند حال آنکه این یکی از باورهای غلط است که منجر به کم خونی و فقر آهن شده و همین مسأله روی هوش (IQ)، تمرکز، تغذیه و حتی خواب کودک اثرگذار خواهد بود. گاهی اوقات نیز مادر نگران تیره شدن رنگ دندان‌ها در کودک بر اثر مصرف قطره آهن است حال آنکه شست‌وشوی دندان با آب و مسواک مشکلی ایجاد نمی‌کند.

فوق تخصص خون و آنکولوژی کودکان و نوجوانان با بیان اینکه تنظیم فاصله بین شیر و قطره خوراکی نکته دیگری است که باید مادران شیرده رعایت کنند، گفت: گاهی از سوی کادر درمان تأکیداتی می‌شود که نتیجه عکس می‌دهد پزشکان و کادر درمان باید به مادران تأکید کنند که دادن شیر و قطره آهن در فاصله نزدیک ممکن است مقداری از جذب آهن را کم کند اما یک عمل خلاف نیست.

میربهبهانی به کمبود فقر آهن در برخی افراد در جامعه اشاره کرد و یادآور شد: این مسأله موجب بی‌خوابی و بداخلاقی در کودک و به دنبال آن بداخلاقی مادر و خانواده می‌شود و همه این آسیب‌ها با یک درمان کوچک و ساده قابل پیشگیری است.

به گفته وی؛ فاویسم کم‌خونی ساده دیگری است که در صورت تشخیص، تنها راه آن عدم استفاده از باقلا است. والدین باید بدانند ارزش این را ندارد که به خاطر خوردن باقلا، کودک بستری شدن در بیمارستان و تزریق خون را تجربه کند.

فوق تخصص خون و آنکولوژی کودکان و نوجوانان با اشاره به اینکه گاهی اوقات در زمان بلوغ و عادت ماهانه مقداری فقر آهن ایجاد می‌شود، ابراز داشت: در مجموع باید علت فقر آهن را شناسایی کرد اگر فرد در صورت مصرف آهن به مقدار کافی، باز هم از فقر آهن رنج می‌برد باید به سراغ گزینه‌های دیگر اعم از عفونت ادراری، عفونت دستگاه گوارشی و امثال آن رفت.