شناسایی عامل مه مغزی در مبتلایان به کووید طولانی

 متخصصان در این مطالعه می‌گویند که بروز مه مغزی ناشی از کووید طولانی به دو پروتئین لخته‌کننده خون مرتبط است.

به گزارش لایوساینس، کووید طولانی‌مدت علائم بی‌شماری دارد که تا هفته‌ها و حتی سال‌ها پس از ابتلا در بدن باقی می‌مانند. برخی مبتلایان به این بیماری با مشکلاتی در جریان خون و حجم ریه‌ها روبرو می‌شوند که با لخته‌های خون کوچک و غیرطبیعی مرتبط است.

متخصصان می‌گویند: این لخته‌های خون احتمالا به بروز علائم کووید طولانی‌مدت در حیطه بیماری‌های مغز و اعصاب مانند مه مغزی منجر می‌شوند که می‌تواند توانایی افراد را برای تمرکز، یادآوری و انجام وظایفشان مختل کند.

مطالعه جدید که در مجله «نیچر مدیسین» منتشر شد، نظریه ارتباط بین لخته‌های خون و مه مغزی را تایید می‌کند اما در عین حال، نقاط اشتراک را به طور کامل به هم متصل نمی‌کند تا نشان دهد چگونه لخته‌ها با ایجاد مه مغزی به مغز و اعصاب آسیب می‌زنند.

«کریس برایتلینگ»، یکی از نویسندگان این پژوهش و همچنین استاد بالینی پزشکی تنفسی در دانشگاه لستر گفت: من خوش‌بین‌ هستم که علم ارائه بینش واقعی در مورد علل کووید طولانی‌مدت و درمان‌های بالقوه آن را آغاز کرده است.

او در ادامه افزود: آنچه مرا ناامید می‌کند این است که هنوز بیماران زیادی در رنج‌ هستند و کاملا بهبود نیافته‌اند و ما نمی‌دانیم تا بهبودی کاملشان چقدر مانده است.

محققان در پژوهش جدید از داده‌های تقریبا ۱۸۴۰ بزرگسال که در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ به دلیل کووید ۱۹ در انگلیس بستری شدند، استفاده کردند. این پژوهش به مبتلایان به کووید شدید واکسینه‌نشده محدود بود. بنابراین مشخص نیست این نتایج در افراد واکسینه‌شده یا کسانی که به کووید خفیف مبتلا شده‌اند، تا چه حد گسترش می‌یابد.

بنابر این گزارش، شرکت‌کنندگان در مدت زمان بستری شدن در بیمارستان نمونه خون دادند و بعد از شش و ۱۲ ماه، تست‌های شناختی را پشت سر گذاشتند و پرسشنامه‌هایی را پر کردند.

دو پروتئین دخیل در لخته شدن خون به نام‌های «فیبرینوژن» و «دی‌ــ‌دیمر» به‌ عنوان پیش‌بینی‌کننده‌های کلیدی مشکلات شناختی افراد مطرح شدند. فیبرینوژن که در کبد ساخته می‌شود به عنوان اصلی‌ترین جزء ساختاری مورد نیاز برای تشکیل لخته‌ خون عمل می‌کند و دی‌ــ‌دیمر هم یک قطعه پروتئینی است که هنگام شکستن لخته‌های خون آزاد می‌شود.

نتیجه تحقیقات نشان داد این دو پروتئین لخته‌کننده خون قبلا با کووید ۱۹ شدید مرتبط بودند. فیبرینوژن هم به طور جداگانه و به‌ تنهایی با مشکلات شناختی و زوال‌عقل در ارتباط است. در حال حاضر، اینکه چگونه پروتئین‌ها باعث مه مغزی در کووید طولانی می‌شوند هنوز شناخته‌ شده نیست.

دکتر «آراوینتان واراتاراج»، مدرس بالینی مغزواعصاب در دانشگاه ساوث‌همپتون در این باره گفت: تحقیقات آینده باید به بررسی این موضوع بپردازد که آیا رقیق‌کننده‌های خون به افراد مبتلا به این علائم کمک می‌کند یا خیر و استفاده از این رقیق‌کننده‌ها در درمان لخته‌شدن خون باید با دقت بسیاری بررسی شود.