دلایلی که باعث کم خونی می‌شود

مسعود وکیلی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران و متخصص هماتولوژی گفت: کم خونی ناشی از فقر آهن با افزایش سن ایجاد می‌شود و مصرف هر قرص آهن معادل ۴ کیلوگرم گوشت قرمز آ‌هن دارد.

از علل ایجادکننده کم‌خونی می‌توان کمبود‌های تغذیه‌ای، خونریزی، ناهنجاری‌های ژنتیکی، بیماری‌های مزمن و مسمومیت‌های دارویی را نام برد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: کم خونی ناشی از فقر آهن در مناطق شمالی کشور به دلیل وجود یک نوع انگل که به انگل خون خوار معروف است، شیوع بیشتری دارد.

وکیلی در ادامه با اشاره به این که کودکان در سن ۲ سالگی به دلیل اینکه در معرض رشد قرار دارند و نیاز‌های بدنشان به خوبی تأمین نمی‌شود، دچار کم خونی‌های حاد می‌شوند، افزود: کودکان و دانش آموزانی که دچار کم خونی فقر آهن هستند، همیشه احساس خستگی و ضعف می‌کنند، این افراد اغلب از ورزش و فعالیت‌های بدنی دوری می‌کنند و در هنگام ورزش خیلی زود خسته می‌شوند، در این افراد تغییرات رفتاری به صورت بی حوصلگی و بی تفاوتی مشاهده می‌شود.

کم خونی فقرآهن به علت تأثیر بر قدرت یادگیری و کاهش آن، موجب افت تحصیلی دانش آموزان شود که این دانش آموزان باید از سنین ۱۲ سالگی به بعد هفته‌ای ۴ الی ۵ وعده از گوشت در رژیم غذایی خود استفاده کنند.

وکیلی با بیان اینکه مادران شیرده باید تا سن یک سالگی کودکانشان قرص آهن مصرف کنند، گفت: مادران باید به صورت مداوم از قرص‌های آهن استفاده کنند، زیرا کودک از مادر تغذیه می‌کند و اگر او دچار کمبود آهن باشد، کودک نیز به این عارضه دچار خواهد شد.

همچنین مادران باردار نیز باید از ماه چهارم بارداری خود تا سن یک سالگی کودکانشان برای پیشگیری از کم خونی مصرف این قرص‌ها را در کنار قرص اسید فولیک ترک نکنند.

منظور از کم‌خونی‌های تغذیه‌ای کم‌خونی‌هایی است بر اثر دریافت ناکافی مواد مغذی ایجاد می‌شوند که برای درمان کم خونی بهترین و کم خطرترین راه استفاده از مکمل‌های خوراکی است.

درمان با نمک‌های ساده آهن، همچون سولفات آهن خوراکی، کاملاً مؤثر بوده و به شکل قرص، کپسول یا مایع است که مصرف آن‌ها باید تا چند ماه ادامه یابد. چنانچه این قرص‌ها با معده خالی مصرف شوند، جذب آن‌ها بهتر و بیشتر صورت می‌گیرد، ولی در این حالت می‌تواند موجب تحریک معده و بروز مشکلات گوارشی شود.

عوارض گوارشی ناشی از مصرف آهن نظیر تهوع، دل پیچه، سوزش قلب، اسهال یا یبوست را می‌توان به حداقل رساند؛ به شرطی که آهن را به میزان کم مصرف کرده و به تدریج به میزان آن افزود تا به حد مورد نیاز بدن برسد.

بهتر است قرص آهن آخر شب قبل از خواب استفاده شود تا عوارض ناشی از آن کاهش یابد. همچنین مادرانی که قبل از بارداری دچار کم خونی نیستند، باید مصرف آهن را در طول بارداری در برنامه غذایی دارویی خود جای دهند.