تاریخچه ساخت ورزشگاه آزادی

در جریان مراسم بازگشایی مجدد ورزشگاه آزادی پس از عملیات گسترده بازسازی، محمد خاکپور، ستاره پیشین تیم ملی و مربی سابق تیم امید، در مصاحبه‌ای که به سرعت در شبکه‌های اجتماعی بازتاب یافت، به تمجید از سازنده ورزشگاه آزادی در ۵۰ سال پیش پرداخت. این صحبت‌ها که در آستانه دیدار تیم‌های منتخب ۹۸ و منتخب سرخابی‌ها مطرح شد، واکنش‌های متعددی را در پی داشت.

واکنش‌ها به اظهارات جنجالی

پس از انتشار گسترده این مصاحبه در فضای مجازی، حسین طلا، مدیرعامل شرکت توسعه و نگهداری اماکن ورزشی، در واکنشی رسمی، ضمن قدردانی از عبدالعزیز فرمانفرمائیان به عنوان معمار اصلی مجموعه ورزشی آزادی، به تشریح جزئیات پروژه بازسازی پرداخت. وی با اشاره به قرارداد ۱۹۰۰ میلیارد تومانی با قرارگاه خاتم‌الانبیاء، فاش کرد که تاکنون حدود ۷۰۰ میلیارد تومان صرف بازسازی ضلع غربی ورزشگاه شده است.

تاریخچه ورزشگاه آزادی؛ از رویای آریامهر تا نماد فوتبال ایران

ورزشگاه آزادی، که پیش از انقلاب با نام آریامهر شناخته می‌شد، در راستای میزبانی بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران طراحی و ساخته شد. این ورزشگاه که به عنوان استادیوم صد هزار نفری نیز شهرت داشت، در ۲۶ مهر ۱۳۵۰، تنها دو روز پس از افتتاح برج آزادی (شهیاد سابق) گشایش یافت. نخستین مسابقه فوتبال در این ورزشگاه، دیداری دوستانه میان پرسپولیس و کروزیرو برزیل در ۲۷ اسفند ۱۳۵۰ بود که با پیروزی ۴-۲ تیم برزیلی به پایان رسید.

شکوه معماری و استانداردهای بین‌المللی

عبدالعزیز فرمانفرمائیان، معمار برجسته این مجموعه، ورزشگاه را با رعایت بالاترین معیارهای بین‌المللی زمان خود طراحی کرد. مساحت ۱۴۱,۰۰۰ متر مربعی، دید مناسب برای تمامی تماشاگران با فاصله حداکثر ۱۳۶ متر از مرکز زمین در شمال و جنوب و ۱۲۶ متر در شرق و غرب، از ویژگی‌های منحصر به فرد این طراحی است. پس از نصب صندلی‌ها در سال ۱۳۹۵، ظرفیت ورزشگاه از ۱۰۰ هزار به ۷۸,۱۱۶ نفر کاهش یافت.

امکانات و تجهیزات پیشرفته

ورزشگاه آزادی مجهز به زمین چمن طبیعی، پیست دو و میدانی هشت خطه تارتان، جایگاه ویژه گزارشگران صدا و سیما و خبرنگاران با ظرفیت ۸۵ نفر است. سیستم تخلیه اضطراری ورزشگاه به گونه‌ای طراحی شده که در ۱۱ دقیقه قابل تخلیه کامل است. تونل‌ها و راهروها نیز امکان تردد وسایل نقلیه ضروری مانند خودروهای آتش‌نشانی را فراهم می‌کنند.

افتخارات و رویدادهای تاریخی

این ورزشگاه میزبان رویدادهای مهم متعددی بوده است، از جمله:

• بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران
• فینال جام ملت‌های آسیا ۱۹۷۶
• فینال‌های متعدد جام باشگاه‌ها و لیگ قهرمانان آسیا
• دیدارهای حساس تیم ملی در مقدماتی جام‌های جهانی

ستارگان بزرگی چون پله، توستائو، ریوالدو، الیورکان، روبرتو دونادونی و بسیاری دیگر از بزرگان فوتبال جهان در این ورزشگاه به میدان رفته‌اند.

چالش‌های معاصر و برنامه‌های آینده

داود رفعتی، دبیر کارگروه استانداردسازی ورزشگاه‌ها، در تشریح وضعیت کنونی ورزشگاه اعلام کرد که پس از شش ماه تعطیلی و بازسازی شبانه‌روزی، ضلع غربی ورزشگاه کاملاً آماده شده است. فاز دوم بازسازی شامل قسمت‌های جنوبی و شمالی و فاز سوم مربوط به ضلع شرقی خواهد بود. طبق برنامه‌ریزی‌ها، کل پروژه بازسازی باید طی ۱۸ ماه آینده به اتمام برسد.

نگاه به آینده

با تکمیل عملیات بازسازی، ورزشگاه آزادی همچنان به عنوان مهمترین ورزشگاه کشور، میزبان رویدادهای بزرگ داخلی و بین‌المللی خواهد بود. مدیران ورزشگاه تأکید دارند که این مجموعه در آینده تنها میزبان بازی‌های مهم خواهد بود و برای سایر مسابقات، ورزشگاه‌های تختی و شهر قدس در نظر گرفته شده‌اند.